HOTELBOTEN

Op het Canal du Nivernais vaart één hotelboot. Een luxe verbouwde péniche, maximaal 38 meter lang, past net in een sluis. Van april tot en met november vaart deze boot elke week heen en weer tussen Auxerre en Chevrochres, vlakbij Clamecy. Voor een week betaal je bijna 5000 euro per persoon, maximaal kunnen 8 personen mee. De gasten worden opgehaald  met een busje bij een hotel in Parijs  en zo gaan ze na een week varen ook weer terug naar dat hotel. Onderweg maken ze uitstapjes naar een wijnproeverij in de Chablis en bezoeken  kastelen en kerken. In Luzy sur Yonne waren vóór de brug een aantal bolders met een bord met een royaal afzetlint dat hier een hotelboot zou komen , 32 meter vóór en achter het bord moest worden vrijgehouden. Na de brug waren ook bolders, daar legden wij aan. Een paar uur later kwam de hotelboot en vlak daarna het busje met de gasten. Zij hadden een  cultureel middagje Vézelay achter de rug. Tijdens de borrel aan boord speelde een ingehuurd  Bossa Nova bandje. Niet echt stemvast en met een overmaat aan decibellen. Bij ons kwam een huurboot aanleggen met een Schots echtpaar. De volgende dag wilden wij allebei naar Clamecy. Een grote boot in en uit een sluis manoeuvreren neemt veel tijd in beslag. Als wij de hotelboot voorrang zouden geven , zou dat zeker 2 uur in tijd schelen. Normaal komt er iemand van de hotelboot langs om het vertrek te overleggen voor de volgende dag. Nu echter niet. En op kanalen is iedereen gelijk. Niemand, zelfs een hotelboot heeft voorrang. Wij vertrokken om half negen de volgende ochtend en legden achter elkaar aan in de sluis. Met achter ons een luid toeterende hotelboot ! Geërgerd legde hij de punt van zijn boot tussen de sluisdeuren. Tien minuten later arriveerde de sluismeester. Die vroeg beleefd of de hotelboot achteruit zijn sluis wilde uitvaren. Geen antwoord. Hij nam een foto en belde zijn chef.  Pas een half uur later was er enige beweging, ze maakten los en voeren naar achter. En konden wij sluizen. En liep de dwarse hotelboot 'met haast'  een half uur vertraging op met zijn schema. De sluismeesters verderop op onze weg naar Clamecy complimenteerden ons  met de  manoeuvre in de eerste sluis. Erg populair is deze hotelboot niet.

       ZWEMMEN  IN EEN  MUSEUM

Half september waren wij even in Nederland. Om afscheid te nemen van Fransje, die haar fel begeerde visum voor Japan had gekregen.Op haar verzoek brachten een dagje met de familie door in Wassenaar, in het museum Voorlinden. Één van de kunstwerken is een gat in de vloer als een zwembad met daarop een glazen voer met een dun laagje water erop. Via een trap kan je onder de glazen plaat komen 'in het diepe'. Zowel van boven naar beneden als van beneden naar boven een bijzonder schouwspel. Een vrolijk museum met prachtige tuinen.  Ik heb er nog een goede jeugdherinnering aan, toen het landgoed nog van de familie Loudon was.  De duinen liggen vlak achter het huis en daar hebben wij met de klas van de Kievietschool de meeuwenkolonie bezocht. Het was in het broedseizoen en de duikvlucht vlak over mijn hoofd van de broedende vogels staan me nog heel goed bij.

     EEN  WATERKIP  IN  CLAMÉCY

We varen al jaren in Frankrijk. Zo kan het gebeuren dat je boten, ontmoet uit het zuiden weer tegen komt in het noorden. Altijd een goede reden  voor een borrel. In Clamecy hadden wij een bijzondere ontmoeting met onze vroegere havenmeester Dorothée in Briare, Ook dit weerzien was een  hele goede reden voor een 'apéro' om bij te praten. Inmiddels is ze agent in Frankrijk voor de Nederlandse scheepsmakelaar Doeve . En zij is met haar boot,  La Poule d'Eau,  op weg naar Auxerre, de nieuwe plek voor haar 'Waterkip'.

  CULINAIR GENIETEN DEZE ZOMER

Éen van de leukste dingen die je kan doen in Frankrijk en zeker in Bourgondië  is lunchen. Doordeweeks is er midi in elk restaurant een speciaal menu tussen de 13 en 30 euro, vaak met drank en koffie inbegrepen. In Frankrijk is elke werkgever verplicht een lunch te verzorgen voor zijn personeel. Werkgevers, die dat logistiek niet zelf kunnen geven lunchbonnen of regelen iets met plaatselijke restaurants. Zo kan het voorkomen dat je tussen schilders, loodgieters in werkkleding zit. Hier de 5 'toprestaurants' van deze zomer in willekeurige volgorde.

In GURCY een dorp aan de Yonne heb je één restaurant 'La Rivière' ouderwets romantisch, simpel, fris en vers.  Heerlijk gegeten op het terras met Josja. In de kerk naast het terras gingen we daarna naar een concert met oude muziekinstrumenten.

In JOIGNY heeft de dochter van chefkok Lorain ( 2 sterren Michelin 'La Cote St Jacques') schuin aan de overkant van haar vader een modern hotel restaurant 'La Rive Gauche' gebouwd. Natuurlijk van haar vader afgekeken is daar ook een prima restaurant en niet duur.  In de tuin gegeten beschermd tegen de zon door groene parasols, hagen en bomen, erg lekker.

In MAILLY-LE-VILLE zijn geen winkels. Wel sinds een half jaar een restaurant 'Les Coutas Charcuterie' met jonge enthousiaste mensen. Elke dag slechts één 3-gangen menu van 15 euro al weken van te voren bekend, ook op internet. Elke avond uitverkocht ! Ook wij hadden gereserveerd, zie onze tafel, die konden wij ook niet kiezen, onze naam was al op een tafel geplakt ! Zij maken ook  zelf gemaakte charcuterie, uit te kiezen in een vitrine en kan je overdag kopen. Fantastische rillettes en roti de porc . Helemaal top.

In CLAMECY waren wij in een restaurant, die ook vermeld is in de Michelingids, '2 PiecesCuisine', inderdaad 2 kamers en een keuken. Met in de keuken een jonge Patissière, dus het dessert zat al goed. Het 3-gangenmenu kostte 26 euro. En er stond Coubiliac op het menu ! Een ingewikkeld Russisch recept met zalm, eieren rijst en spinazie in bladerdeeg. Topkok Robert Kranenborg heeft het in de DWDD bij Matthijs van Nieuwkerk  ook eens gemaakt en uitgelegd hoe moeilijk dit recept wel niet is. In Clamecy was het geen probleem, het zag het er fantastisch uit en smaakte voortreffelijk!

Tja en de 5e tekening gaat over heel iets anders. Half september waren wij even in Nederland voor dochter  Fransje, die binnenkort voor een half jaar naar Japan vertrekt. En in september valt ook onze trouwdag,. Die hebben wij bij onze andere dochter Noortje gevierd. Zij  hebben op slinkse wijze ons trouwdiner achterhaald en hebben dat nog eens voor ons klaargemaakt. Destijds een goed gekozen menu, smaakte prima en na 46 jaar ons huwelijk ook! 

                CHITRY-LES-MINES

Noodgedwongen ons eindstation dit jaar. Eeuwen geleden was er ooit eens een zilvermijn, vandaar les mines. Nu een klein dorpje aan het Canal du Nivernais. De boot ligt in een klein haventje, tegenover een zeer oude boerderij met duiventil.  Drie kilometer verderop  ligt het veel grotere Corbigny, grenzend aan het nationale park van de Morvan. We eindigen in een oase van rust. En 's-avonds is het pikkedonker, er zijn geen lantaarnpalen, wel een fantastische sterrenhemel. Benieuwd wat ons volgend jaar te wachten staat.

               APÉROSNACKJES

Steevast wordt Elsbeth rond een uur of vijf in de middag onrustig en krijgt last van een soort 'hongerklop'. Dan moeten de tucjes, chips nootjes of schijfjes 'droge saucisse' op tafel komen bij het dagelijkse glaasje wijn. Want dat is goede gewoonte in Frankrijk, zegt ze,  alle Fransen doen dat . Vooral de cylinders met chips hebben haar voorkeur. Drie halen, twee betalen en de verpakking is zo handig voor het opbergen van de penselen ! Om zich vervolgens over haar gewicht te beklagen... Wat mij niet lukte heeft Josja  in korte tijd wel voor elkaar gekregen.  Na uitleg over de  vele calorieën moest Elsbeth tijdens de apéro de snacks uit de verpakking halen, er vijf minuten naar kijken, ze terug doen in de verpakking en alles weggooien. Dat hielp en  na een paar dagen was ze 'snackvrij'. En nu dagelijks aan de homemade magere groentesoep ! Nog bedankt Josja ! Trouwens één lege cylinderverpakking voor haar penselen bleek ook genoeg te zijn.

          CANAL  DU  NIVERNAIS

Het enige nog te bevaren kanaal voor ons dit jaar was het Canal du Nivernais, wel het mooiste van Frankrijk. Je vaart ten westen van het Parc Regional du Morvan in een fraai landschap, in de echte 'Franse Campagne'. Wij nemen er ruim de tijd voor. Zo bleven wij voor een dag of vier in Mailly-le-Chateau liggen. Ook voor de zon of beter tegen de zon lagen wij gunstig, want het was weer erg warm.  Elke ochtend fietsten we naar de voet van de berg en liepen naar boven via trappen in de schaduw van bomen. Boven kwam je in een andere wereld, waar nonnen in een zwarte habijt  rondliepen . De priester droeg nog een soutane  en iedereen groette hem met een  ' bonjour  Monsieur le Padre'.  Gelukkig voor ons  was er ook een Bar-tabac voor een krant en een ouderwets klein bakkerswinkeltje, waar plaats was voor twee klanten. De rest wachtte geduldig buiten. Verder varend kwamen wij dit soort okerkleurige dorpen meermaals tegen, bij een groot kasteel of bij een veel te grote kerk en met af en toe een eindelijk niet leegstaand kruidenierswinkeltje, dan vaak gerund door buitenlanders. Veel huisjes met auto's met kentekenplaten uit ander departementen of buitenlandse, want veel huisjes  zijn er 'Residence Secundaire' , te herkennen aan  de dichte luiken. Spookdorpen dus  of  dorpjes waar  nog wel wat te beleven valt, waar de tijd heeft stil gestaan. 

         AIRCO'S  EN  HUURBOTEN

Het is een hete zomer geweest natuurlijk, maar je kan overdrijven. Zo lagen wij in een kleine haven bij Chatel-Censoir. Tegen de middag kwamen een aantal huurboten  aanleggen. Bij drie bleef de motor aan. Voor de airco.  Dat vreet zoveel stroom dat de 4 ampere walstroom  niet voldoende is. Na een paar uur word je het moe van het geluid en de rook en ga je beleefd vragen of de motor uit kan. Nee geen sprake van, wij hebben oude mensen aan boord ! Tja wij zijn ook oud en hebben geen airco. Ze keek ons aan en zei : 'Maar zij zijn nog ouder !" Om vijf uur kwam de havenmeester, één van het doortastende type.  Hij trad op en alle motoren gingen uit, één boot vertrok zelfs. Later op de avond kwam er nog een huurboot. Een ouder type, ook met een soort airco. De boot werd gekoeld met water gepompt uit het kanaal, dat vervolgens met een grote straal  als een waterval uit de boot stroomt. De 4 ampere was genoeg  voor de pomp maar het geluid ervan en de waterval was voor ons en de boot er naast meer dan genoeg. De bemanning ging uit eten en we verzochten  of de pomp uit kon. Nee natuurlijk en als ik de stekker uit de walstroom zou halen dan zou hij de politie bellen ! Huurboten met landrotten, ondanks  meegeleverde kapiteinspetten, het blijven landrotten...

                VAST  IN  BOURGONDIË

Maar gelukkig niet aan de grond. In ons weekje Nederland is er veel gebeurd op de Bourgondische kanalen. Eind juli ging het Canal de Bourgogne dicht, begin augustus het Canal du Centre en het Canal de Briare niet veel later door gebrek aan water. Dat zat er natuurlijk wel in. Er was nog maar één uitweg, terug via de Yonne, Seine en Marne om via het canal Marne-Rhin naar Toul/Nancy te varen. Helaas was  in Villeneuve  de sluis 'en panne" geraakt. En tegelijkertijd verderop nog één. Alle sluisdeuren hadden het begeven en er waren er nog twee in reserve.  Omdat er door de laatste sluis nog wel eens beroepsvaart vaart kreeg die 'priorité". De sluis in Villeneuve zou pas in december aan de beurt zijn . De deuren moesten nog gemaakt worden... De sluismeesters waren woedend. Al jaren hadden ze voor deze situatie gewaarschuwd. Zij werkten dagelijks op deze sluizen, weten wat er fout is en er wordt nooit naar hen geluisterd. Want het management heeft de noodzakelijke vervanging steeds uitgesteld. Nu heeft het opeens wel 'priorité' deze winter. Daar hebben wij nu natuurlijk niets aan. Vanaf Villeneuve naar het Canal du Nivernais en terug naar Auxerre voor de winter. Geen straf, het is één van de mooiste kanalen. Maar het was niet de bedoeling.

                            CUMDEO

Als je een boot tegen komt van het type  niet mooi, wel degelijk, vast eigen ontwerp en volgens de eigenaar zijn droomboot, dan komt de eigenaar vrijwel altijd uit de beroepsvaart. Zo ook de kapitein van de Cumdeo, een boot ontworpen met een schoollineaal. Hij woont bij Douai, zijn beroepsschip ligt in Gent en hij is met zijn plezierjacht op weg naar het Noorden. Toen hij van de langdurige stremming in Villeneuve hoorde is hij rechtsomgekeerd het Canal du Nivernais op om via een grote omweg alsnog naar het Noorden te komen. Als hij goed op de kaart gekeken had kon hij zien dat hij nooit met zijn hoge opbouw onder de laagste brug op het kanaal door kon ,bij sluis 24 Anzy, brughoogte 2,70 m. Kwaad dat het niet lukte is hij  weer rechtsomgekeerd naar de sluis in Villeneuve  toe om zelf de schade te aanschouwen. En daarna veel bellen met de VNF. Hij werd nog kwader en wilde zelfs een proces aanspannen vanwege achterstallig onderhoud en mismanagement. Zijn dochter heeft hem na een paar dagen opgehaald, de Cumdeo bleef vóór de sluis achter. Een maand later vernamen wij uit de krant dat dankzij een noodmaatregel twee beroepsschepen en de Cumdeo de sluis kon passeren. Evenals de 'Meteor' van Bruno en Sylvianne, de vroegere havenmeester uit Toulouse, die zich bij de beroepsvaart had aangesloten.

               FRANSEN  EN  PRIVACY

Van de nood een deugd maken. Iets negatiefs omzetten in iets positiefs. Opgesloten in Bourgondië  voeren wij naar Villeneuve van de kapotte  sluis  en vroegen onze vriendin Josja of zij zin had een weekje mee te varen. Zij kwam met onze auto, voer mee naar Auxerre om vandaar terug naar huis te treinen. Josja aan boord betekent altijd weer temperaturen boven de 30 graden. Ook nu weer. Veel zwemmen en schaduw zoeken voor de boot. Dat vonden wij vlakbij Joigny. Twee picknicktafels, waar vanaf elf uur in de ochtend al schaduw was. We bleven er 3 dagen. Zondagmiddag kwam er  een boot bij met luidruchtige Fransen. Op de andere tafel werd een gasbarbecue neergezet voor een laat déjeuner. Om daarna ongegeneerd op een deken met zijn allen, ook luidruchtig,  uit te buiken... En dat als Fransen b.v. een huis bouwen beginnen met een stenen muur om het perceel. In havens gaan na het aanleggen van de boot  alle gordijnen direct dicht. Toch waren dit 'echte' Fransen. Om zes uur werden ze wakker, de boel werd opgeruimd  en de boot vertrok. 

                                 FIEP

We laten de boot voor een week in Auxerre en gaan met een huurauto 'voor een korte vakantie' naar Nederland. Allereerst gaan wij naar Wetering, waar wij zijn uitgenodigd door Noortje, Robbie en Fiep, die daar een weekje vakantie houden. En ja, oma's en kleinkinderen... Oma Elsbeth had natuurlijk in haar favoriete winkel de Monoprix een leuke jurkje gekocht voor Fiep en meegenomen naar Overijssel. Sorry Fiep, het lukt opa niet om oma uit kinderklerenwinkels te houden. Fiep is twee en  twee is NEE ! Dat was oma vergeten, want elke dag wilde zij alleen haar blauwe jeansjurkje met 'majoo'(maillot) aan en haar onafscheidelijke laarsjes. Wilde absoluut niet in Oma's trots. En dat bij 30 graden ! Na een week appte Noortje ons dat de jurk van oma nu toch haar lievelingsjurk is geworden. Dank je wel Noor,  het kan verkeren.

               TWEE  JARIGE OPA 'S 

Fiep heeft geluk met twee opa's  die kort na elkaar jarig zijn. En dat moet gevierd worden. Ik was zeer vereerd over de gouden balloncijfers aan touwtjes met een 7 en een 2. Die waren kort ervoor al eerder gebruikt voor de verjaardag van de andere opa van hetzelfde bouwjaar.  Er zat nog genoeg lucht in de ballonnen. En Fiep mocht alle 144 kaarsjes uitblazen na het 'Lang zal die leven'. De volgende dag voeren we in een sloep door de Weerribben richting Giethoorn.  Rond een uur of acht '-avonds  eenmaal thuis hoorde ik van verre  fanfaremuziek. En net als de ervaring een paar weken eerder in Samois met Django Reinhardt's huis zien  en het horen van live gipsyjazz had ik die nu in de buurt van Giethoorn en met de film  Fanfare!  Tja 72 jaar worden, dan ga je misschien snel dingen associëren die er niet zijn.  Dan moet ik altijd denken aan bevriende Belgen van onze leeftijd,  die geregeld bij elkaar kwamen in een kroeg in Leuven  en zichzelf lid noemde van de DMC : Dement Maar Content.  Net als in Samois was het  geen hallucinatie. In de avondstilte voer een platte werkschuit langs met een spelend  plaatselijke fanfareorkest. Gelukkig, Content want nog niet Dement ! Van de op één na meest bezochte Nederlandse film 'Fanfare" hadden Robbie en Noortje nog nooit gehoord, laat staan dat die in Giethoorn is opgenomen. De film is nog steeds op You Tube te zien.

            TERUG  IN  AUXERRE

Na een kort en prettig verblijf in Nederland rijden wij met onze huurauto terug naar de boot, naar de port  Aquarelle in Auxerre, een haven met het mooiste uitzicht in Frankrijk, op de kathedraal St Étienne.  Het contract van de huurauto nalezend kwamen we er achter dat die schoon moest worden teruggebracht. Anders 135 euro bij betalen. En na ruim 2000 km was de voorkant van de witte Renault Clio behoorlijk zwart van de insecten.  En geen Loogman wasstraat in de buurt. Het is in elke haven verboden om met kraanwater je boot af te spuiten. Over auto's wordt niet gesproken. De insecten waren nog 'vers' en met de spuit waren ze zo verdwenen. Bij 36 graden in de stralende zon is dat geen straf en Europcar was stomverbaasd hoe schoon de auto was na zo veel kilometers.

             SLUIZEN  OP  DE  YONNE

De meeste sluizen hebben rechte sluismuren. Dan is het nooit een probleem om in te varen en aan te leggen. Het Canal du Midi heeft ook rechte sluismuren, maar de sluisvorm is ovaal  en dat geeft m.n. bij huurboten problemen. Op de Yonne  zijn de sluismuren schuin in een V-vorm. Ooit bedacht om te voorkomen dat de sluismuren zouden instorten, De beroepsvaart kan er redelijk mee omgaan, maar ik ken ook foto's van een schuin op de kademuur liggende péniche , even niet opgelet. Voor de pleziervaart hebben ze pontons tegen de schuine muur aangelegd, die  mee gaan met de stand van het water. Alleen ontbreken in de eerste 2 sluizen na de Seine pontons. Bij de eerste sluis stond een pinnige sluismeesteres te schreeuwen en wilde persé een lijn  om de boot vast te leggen. Ik herkende haar van jaren geleden, ze was nog steeds niet veranderd,  ook niet het lawaai dat er uitkwam. Uitleggen dat een boot met 2 motoren en een boegschroef makkelijk stabiel is te houden in de sluis van 90 meter lang en 10 meter breed  en veiliger was  hielp niet. Volgens haar moest je in Nederland ook altijd vastliggen in een sluis. Uitleg dat wij geen scheve sluiswanden kennen hielp niet. Ze dreigde haar 'Responsabele' erbij te halen. Als  ze daar mee gaan dreigen houdt alles op. Het heeft een kwartier geduurd om 2 landvasten aan elkaar te knopen en die  haar toe te werpen en uiteindelijk terug kwam bij ons aan boord. De lange lijn lag in het water en uiteraard alleen op de motoren werd ik gesluisd.  Bij de volgende sluis waren ook geen pontons en op de vraag aan de sluismeester of ik nu wel  alleen op de motoren kon sluizen : 'geen probleem ".  Ik vroeg waarom dat bij de vorige sluis niet kon. Hij kende de dame en zei Oh Die ? En haalde zijn schouders op. Gelukkig waren in volgende sluizen wel pontons aanwezig.

                    SENS

Een klein stadje maar wel één met de eerste gotische kathedraal van Frankrijk. En een aartsbisschoppelijk paleis, thans museum. Gelegen aan de rivier de Yonne hebben we in het verleden daar een paar maal aangelegd. Aan de kade stond toen een wankel elektriciteitskastje met binnenin een wirwar van draden met een tiental stopcontacten, waarvan er altijd een aantal het niets deden. Nu is de kade gerenoveerd en staan er 3 nieuwe elektriciteitskastjes. Prima natuurlijk.  Maar ook het grasveld was veranderd in een ( verlicht) amfitheater. De jeugd van Sens komt daar elke avond bij elkaar om te chillen, voetballen met lege plastic flesjes en er klinkt Marokkaanse rap uit talloze smartphones etc. tot 4 uur in de ochtend.  De gemeente wil iets verderop ook nog een lang ponton aanleggen voor de 'plaisanciers'. Tja maar die jongeren, je doet geen oog dicht... We maakten er ook kennis met de nieuwste vorm van vissen, met een magneet. Amper afgemeerd kwam er een jongeman naar ons toe of hij de pikhaak mocht lenen. Zijn magneet zat vast  onder  water. Hij kreeg hem weer los en vertelde van wat hij allemaal boven water had gekregen vlakbij brug.  Daar is  in beide wereldoorlogen veel gevochten is. Knopen, gespen revolvers en hij hoopte nog een keer een granaat te vinden. Een paar dagen later stond in de Yonne Republicaine, het plaatselijke sufferdje dat een magneetvisser een granaat had opgevist bij de brug  en  hem toch maar snel weer liet zakken. De mijnopruimingsdienst deed de rest. Het kan niet anders of het was dezelfde jongeman. Hij had die dag dubbel geluk. Zijn droom is uitgekomen en de granaat is niet ontploft !

               GASTEN  AAN  BOORD

In Sens komen Tineke en Robbert aan boord. Ze varen een paar dagen mee naar Auxerre. Dat zijn heel rustige gasten aan boord. Je hebt er geen kind aan. Eenmaal in Auxerre aangekomen de 14e juli trokken zij zich terug in hun slaaphut om de Wimbledonfinale te zien op hun Ipad. Op ons terras boven was door de zon te veel licht. Aan de vele NEE's ! en JA's ! en SUFFERD ! was duidelijk te merken voor de buitenstaander dat zij op de hand van Federer waren. Helaas verloor hij, na ruim 5 uur kijken...

WAAR NAAR TOE? NAAR TANCROU!

Tancrou, nooit van gehoord, maar wij werden uitgenodigd door Vincent en haar kinderen om daar de 70e verjaardag te vieren van onze vriendin Caroline, die in Frankrijk woont en die we al heel lang kennen. Voor haar een surpriseparty en Vincent en haar kinderen kunnen dat erg goed organiseren. Het vond plaats op een bijzondere afgehuurde camping. Bijzonder omdat je kon slapen in b.v. een boomhut, zeilboot in een boom, tipitent, legertent etc. Gelegen aan de oevers van de Marne  was mij beloofd dat ik aan kon leggen aan een steiger. Dat viel tegen want de rivier was ter plekke zeer ondiep en het bleek te gaan om een gammel vissteigertje. Dat kon ik de Gairloch niet aan doen. Bovendien kreeg ik per mail een 'Avis a la Battelerie' van de VNF dat ik zaterdag op de avond van het feest van 10-12 uur ter hoogte van de camping niet mocht varen of liggen vanwege vuurwerk. Verderop in Mary-sur-Marne was bij een restaurant een goed ponton. Daar heb ik uiteindelijk 4 dagen gelegen. Het werd een waanzinnig weekend met etentjes, feesten, live-music en bijpraten met oude bekenden en kennis maken met de familie en vrienden van Vincent en we konden met eigen ogen zien hoe alle kleinkinderen van 'Omalyne' waren gegroeid .'s-Middags waren er Oudhollandse spelletjes, waaraan ook de familie van haar Franse vriend Vincent met veel plezier aan deel nam. Toen het zaterdagavond donker werd was er een groot vuurwerk ter ere van Caroline. Ook de plaatselijke bevolking was daarvan op de hoogte en was in grote getale aanwezig. Precies om 12 uur 's-nachts  kwam er een grote kartonnen taart de camping binnen wandelen, waaruit het oudste kleinkind van Omalyne sprong. Zondagochtend na het ontbijt wilden al haar kleinkinderen wel eens in de taart natuurlijk ! Na de lunch ging iedereen huiswaarts. En op het ponton van de steiger bij onze boot hebben wij met de jarige, Vincent en vriendin Ellen ons te goed gedaan aan de restanten van de lunch en konden we rustig napraten over het feestelijke weekend. 

            CENTRE  NAUTIC POINCY

Een privéhaventje aan de Marne, slechts 1 uur varen van het feest in Tancrou. Dat bleek ons een prima uitgangspositie om vóór het feestweekend heen en daarna weer terug naar toe  te varen. Je hebt er stroom, water en uitstekende wifi. Van de 10 boten die er normaal liggen waren er nu nog 5 over. Één ervan wordt zomers bewoond door Régis die tevens de havenmeester is. Bij terugkomst was er weer een hittegolf en Anna was met haar Mojito  er bij komen liggen. Zie de vorige blog. Die avond aten wij met elkaar. De volgende dag ging Régis met Anna een tochtje maken en werden wij tot waarnemend havenmeester benoemd. Dat was geen zware taak, want er kwam geen boot langs.  Puffend onder de schaduw van grote treurwilgen hebben wij in oase van rust de dag doorgebracht. Met dank aan zwemmen in de Marne en de prima douche.

             SAMOIS  SUR  SEINE

Als je tegen het middaguur ergens aanlegt, vlakbij een restaurant dat langzaam vol loopt, dan kan je ons zeker 10 minuten later aan één van de laatste tafeltjes zien zitten. Zo ook in Samois. Na een voortreffelijke lunch liepen wij op weg naar het centrum langs een huis met een plakkaat : 'Hier leefde en stierf Django Reinhardt'. En even later klonk er livemuziek in de trant van de "Hot Club De France ". In de oude overdekte wasplaats speelde een viertal Duitse musici er zijn muziek. Zij oefenden ter gelegenheid van het jaarlijks Django Reinhardt Festival, dat al meer dan 40 jaar plaats vindt hier. Tot 2016 werd dit drukbezochte festival op een eiland in de Seine gehouden, maar 2 weken vóór de opening  stond het eiland onder water. Sindsdien is het verplaatst naar de paleistuin in Fontainebleau, 10 km verderop. Overal kom je jongelui met gitaren tegen en hoor je wel ergens gitaarmuziek. Er liep ook  iemand met een cello in zijn hand over straat. De camping is één en al Django en verderop heeft een boer een illegale camping op zijn terrein met voornamelijk jongelui uit n.b. Groningen. Compleet met sanitaire voorzieningen, grote tent en ijskasten Die jonge mensen komen er al jaren gedurende de week van het festival. Django Reinhardt was een Sjinti-zigeuner, kon geen noot lezen en was vanaf zijn 18e gehandicapt aan zijn handen door een brand in zijn caravan. Met veel doorzettingsvermogen heeft hij toch gitaar kunnen blijven spelen en zo werd hij de grondlegger van  de gypsyjazz. Ik hou van zigeunermuziek. Maar om de hele dag naar zijn muziek te luisteren... Na zo veel dagen  Django-muziek werd het de hoogste tijd om te verkassen uit Samois, overigens een beeldschoon plaatsje aan de Seine.

                              PARIJS

Voor het eerst varen wij Parijs binnen van uit het Westen. In Conflans-Sainte-Honorine, daar waar de Oise in de Seine uitmondt  laten wij de boot liggen voor een dagje Parijs met de trein. Je komt aan op Gare St Lazare. Vandaar met bus 29 naar Place de la Bastille. Langs de opera en langzaam rijdend, windowshoppend door de Rue Francs-Bourgeois in de Marais. We hebben de Marché Alligre bezocht en via de Rue Faubourg Saint Antoine terug naar Restaurant L'Industrie voor de lunch, waar nog steeds de (strenge !) kledingregels gelden voor de bedienende dames, de Serveuses. Per trein ben je in 30 minuten in Parijs, terwijl wij de volgende dag 70 km moesten varen door de sterk meanderende Seine. Na de Eiffeltoren werd het gebruikelijk druk op het water. Met rondvaartboten, beroepsvaart en een enkele plezierboot. Opeens kwam een boot van de brandweer met een noodvaart ons tegemoet. Met dezelfde sirene als de ambulances op de weg. Gevolgd door nog 2 collegaboten, waar op één boot een duiker zich aan het omkleden was. Daarna werd het rustiger en in gepaste stilte voeren we langs de Notre Dame. Met grote kranen was men nog steeds bezig met het stutten van de restanten. Volgend jaar wordt begonnen met de restauratie, als de toegezegde miljoenen daar voor inderdaad worden overgemaakt....

                      DUTCH   PARTY

Na Parijs lieten wij dit keer 'De Chinees' rechts van ons om de Marne op te varen. Na enkele sluizen en een tunneltje lagen wij na sluis Neuilly in een gekanaliseerd gedeelte van de rivier. Bij 2 picknick tafels. Om  half acht  kwamen twee wat oudere heren met een grote koeltas en 6 flessen Perrier. De tafels werden gedekt  met op elke tafel een fles Perrier. Wij gingen na onze lange vaartocht door Parijs uit eten, het terras was al gedekt. Terug bij de boot was er een enorm feest aan de gang.  Een 'stadsgemêleerd' gezelschap, jong en oud en uit alle werelddelen. De tafels vol met drank en eten. Wij werden uitgenodigd om een hapje mee te eten, het was tenslotte een  dutch party maar toen wij vertelden  bij 'Chez Fifi "gegeten te hebben,  begrepen zij dat wij geen pap meer konden zeggen. Moe na de lange tocht over de Seine en voldaan  na Fifi gingen wij naar bed. De volgende ochtend was er niet meer te zien van het feestje.

                             ANNA

In de loop der jaren hebben wij vele "Booters" ontmoet en sommige meerdere malen. Zo ook Anna. Met haar man voer zij door Frankrijk en sinds zijn overlijden doet zij dat alleen. Terug naar Amerika  wilde zij niet, door de vele warme contacten met andere 'Booters' bleef zij in Europa.  Elke keer als wij Anna tegenkwamen voer zij op een andere boot. Maar altijd te herkennen aan de vele weelderige bloembakken, die zij dagelijks van water voorziet  met een gieter aan een touw. Zij  verkocht haar eerste schip en kocht  een nog grotere boot, verkocht ook die en nu vaart ze in een veel kleinere maar wel handzamere boot, wel steeds type péniche.  De verkoop en aankoop van de boten omschrijft zij als een "coupe de foudre ", welke uitdrukking zij vast geleerd heeft van Charlette, die in het Arsenal nog altijd aan buitenlanders Franse conversatie les geeft.  Door de verkoop van haar vorige boot was zij wel haar vaste ligplaats in de zomer in het Arsenal in Parijs kwijt. Zij pendelt tussen Lagny, Meaux en Poincy om in oktober weer terug te keren naar het Arsenal. Haar laatste boot heet Mojito en Anna heeft  zich door die naam gespecialiseerd in  cocktails, Margherita's en Mojito's bij elke apéro.

                       DE  LASSOWERPER

Het Canal du Nord is dé verbinding van België met de regio Parijs voor de beroepsvaart. Vroeger was dat het Canal St. Quentin met sluiskolken van de z.g. Freycinet afmeting. Het zal niemand verbazen dat in vorige eeuwen in  Frankrijk elk departement zijn eigen idee had over de grootte  van de sluizen in kanalen. Zo waren de sluizen 30, 32 tot 40 meter lang en wilde men door heel Frankrijk kunnen varen  dan was je afhankelijk van de grootte van je boot. In 1879 bepaalde Freycinet, minister van openbare werken, dat alle sluiskolken dezelfde  afmeting moesten hebben van 40 meter lang en 5,20 meter breed.  Zo kon er één type schip gebouwd worden van 38 meter lang en 5,05 meter breed, de Spits of op zijn Frans, Péniche. Daar kon je in vrijwel heel Europa mee varen. Door de stompe voorsteven was de snelheid laag. 'Geladen niet vooruit te branden en leeg niet achteruit', volgens de schippers. Nadeel was ook de beperkte laadcapaciteit van 300-400 ton. Daarom kwam begin 20e eeuw het idee voor een 'groter' kanaal, het Canal du Nord. In 1908 begonnen en met oponthoud van de twee wereldoorlogen was het pas in 1965 klaar. Met sluizen van 91 meter lang en toch maar 5,70 meter breed zie je daar veel achter elkaar gekoppelde beroepsvaart. Wij voeren achter een niet gekoppeld geladen binnenvaartschip die gemakkelijk was bij te houden tussen de sluizen. Zelfs samen met een oude huurboot, type Connoisseur, met in het midden een groot schuifdak. Al deze sluizen hebben een verval van ca 6 meter, geen drijvende bolders of glijstangen, maar verhaalpotten. Die had de Australische kapitein van de Connoisseur niet nodig. Hij ging achter op zijn boot staan en als een volleerd lassowerper wierp hij in elke sluis de lijnen direct om de hoogste verhaalpot heen.  Ik vroeg hem of hij in het circus had gewerkt of als cowboy. Nee was het antwoord. Peter  was een gepensioneerd architect, die zich dit had aangeleerd. Echt niet zo moeilijk hoor vertelde hij later, gewoon de hoek berekenen ! Mij lukte het niet, maar ik heb Elsbeth gelukkig aan boord.

                         ISLE A'DAM

Een stadje langs de rivier, de Oise, 32 km boven Parijs met een goede treinverbinding naar die stad. En ondanks 16000 inwoners heeft het een gezellige, grote deels overdekte zondagsmarkt. De maandag erop was het 2e pinksterdag en was in het centrum een brocante/braderie. Een goede reden om er een paar dagen te blijven. Een tekening hoefde Elsbeth niet te maken. Dat was al gedaan door iemand anders. Zie de briefkaart van het grootste rivierstrand met kleedhokjes en restaurant van Frankrijk uit 1895 en in 2015 perfect gerestaureerd. Het ziet er fantastisch en nostalgisch uit. Alleen in de maanden Juli en Augustus als zwembad in gebruik, zoals bijna alle zwembaden in Frankrijk.  Daarnaast wordt het bad vaak als filmlocatie gebruikt. De dag van onze aankomst was er die ochtend een filmopname met Charlotte Rampling geweest. Elsbeth ging snel van boord en wilde haar wel eens in levende lijve zien. Helaas, ze waren al klaar en iedereen van de 'tournage' was net verdwenen.

            MOULES  FRITES  FUMÉES

Het hele centrum van  L'Isle Adam was één grote brocante  met 400 stands. Ik kocht voor 20 euro een prima verrekijker, mijn oude hing met duktape aan elkaar.  Van al dat geslenter kregen we honger en wij gingen een Moules Frites scoren op een terras. Er vlakbij was een kraam, waar je een sandwich merquez kon krijgen, vers gegrild op de barbecue. Merquez zijn Marokkaans gekruide worstjes. Gaat het te hard op de BBQ  dan barst het velletje en  stroomt er  een hoop vet uit en daardoor veel rookontwikkeling. De ongunstige wind zorgde dat ervoor dat wij een Moules Frites aten met een aparte bijsmaak.

                             SLUIZEN  IN  BELGIË 

Op de Maas en de Sambre in België is veel beroepsvaart en de sluizen zijn dubbel. Een probleem ontstaat als er één grote sluis verbouwd wordt en alles door de kleine sluis moet. Hoog boven de sluis zitten 3 man in een kantoortje al het verkeer te regelen. Beroepsvaart wordt per marifoon direct beantwoord, naar pleziervaart wordt niet geluisterd, of mijn Frans was niet Waals genoeg, teveel Nederlands accent? Er zat niets anders op dan aanleggen en naar de controlekamer lopen. Daar moest ik de lengte en de naam van mijn boot opschrijven, 'Gairloch', 11 meter.  En ik mocht zo waar de volgende schutting achter de 'Solonge', aansluiten. We werden per marifoon opgeroepen, de 'Goeloo' en de 'Solonge' mochten de sluis in. Er voer een kleine Peniche langs, naam niet te lezen. Alle schepen rondom wezen naar mij dat ik hem direct moest volgen. In grote haast ging ik achter hem de sluis in met  naar later bleek niet de Franse naam 'Solonge' maar op zijn Engels 'So Long' ! Op de Sambre voeren wij achter een andere  'commerce chargée', dat gaat altijd erg langzaam. Inhalen heeft geen zin, daarvoor zitten de sluizen te kort op elkaar en hij krijgt altijd voorrang. Vóór Charleroi haakte hij af en raadde ons aan absoluut niet in Charleroi af te meren voor de nacht. Anders klommen geheid jongelui aan boord etc.  Pas na de eerste sluis daarna was het weer veilig. We volgden zijn advies op en mochten direct na de eerste sluis aanmeren van de sluismeester aan een krakkemikkig ponton. De veelheid aan borden bij de ingang van de sluis en de aparte sluisdeuren vielen op. Hangend aan ijzeren draden worden die over een rails gereden. We lagen vlakbij een kerncentrale en een spoorbrug. En boven ons dalende vliegtuigen voor het vliegveld Charleroi-Brussel. Na 6 uur varen vonden we alles goed. Nachtvluchten, zoals bij Schiphol, waren er gelukkig niet en het was inderdaad een veilige plek.

              FRANSE WATERWEGEN

Ondanks eerdere toezeggingen was het de Franse Rijkswaterstaat, de 'Voie Navigable de France', niet gelukt om het Canal des Ardennes weer in zijn volle lengte bevaarbaar te krijgen. Vorig jaar mei  was tijdens enorme regenbuien en overstromingen een sluishuisje in een sluis gevallen en was de doorgang gestremd. Nu pas wordt bekend dat het pas in 2020 weer bevaarbaar wordt. Of nooit meer... In 2018 is het rapport Duron verschenen over de 8000 km Franse waterwegen. Daarin wordt gesproken over sluiting van 20% van alle vaarwegen, door bezuinigingen noodzakelijk. Ongeveer parallel lopende kanalen zouden gesloten worden. En kanalen met weinig verkeer van hotelboten en weinig verhuurfirma's. Dat laatste geldt misschien voor het Canal des Ardennes, van uitstel dit jaar komt misschien wel definitief afstel. De overstroming vorig jaar kwam dus misschien wel goed uit voor de VNF. Er is veel energie en geld is gestoken om het Canal entre Champagne et Bourgogne bevaarbaar te houden. Dat ten koste van het ongeveer parallelle Canal des Vosges. Door gebrekkig onderhoud is in het laatste kanaal 2 jaar geleden een sluiswand ingestort, nu gelukkig wel na een jaar toch hersteld . Binnenkort meer duidelijkheid. Wij zijn op weg naar de Marne. 'In Namen namen' wij de beslissing om door de Borinage meer naar het westen te varen en via het Canal du Nord richting Parijs. Een zekere, maar wel langere en beslist geen toeristische route. De zwarte streep op de kaart is een onbevaarbaar deel van een kanaal. Vandaar de grote omweg.  De gele streep is onze vaarweg naar Tancrou aan de Marne, waar wij de 22e juni verwacht worden.

                               STRÉPY-THIEU

Verder varend kom je bij Strépy-Thieu. Daar staat één van de grootste dubbele scheepsliften van de wereld. Eind 20e eeuw ter vervanging van 4 hydraulische scheepsliften gebouwd voor scheepsvaart tot 350 ton. De nieuwe scheepslift moest schepen tot 1350 ton kunnen verwerken. In 2002 kon het eerste schip er van gebruik maken. In die 20 jaar bouw werden steenkolenmijnen gesloten en nam ook de zware industrie af in Wallonië . Was dit project eigenlijk nog nodig ? Daar hebben de Belgen een kwalificatie  voor : GTI, Grands Travaux Inutiles. De kosten vielen ook 4x hoger uit dan geraamd, 625 miljoen euro. Maar men ging toch door en het resultaat is imposant. Je vaart een open luciferdoos in van 112 meter lang en 12 meter breed. Deze bak van 8000 ton hangt aan 144 ijzeren draden  met contragewichten en in 10 minuten ben je met boot en al ruim 73 meter lager of hoger. Er gaat een sluismeester mee en op elke etage is een deur om bij storing 'naar de vaste wal' te kunnen. Met een' bon voyage et continuation' vaar je de bak uit. Een fraai staaltje Belgische techniek. De vier oude scheepsliften behoren nu tot het UNESCO werelderfgoed. Alleen aan dat bon voyage van de sluismeester komt na een uur varen plotseling een einde. Aan beide zijden van het kanaal een vierkant rood-wit-rood bord, d.w.z. verboden door te varen !? Ik stopte, je houdt je aan de regels en na 5 minuten verbazing kwam er een auto aan rijden." Er wordt gewerkt aan vervanging van een brugdeel over een snelweg, dus het hele weekend is geen scheepvaart mogelijk !"   Dat wij daarvan niet op de hoogte waren en ook de sluismeester in Strépy ons daar niet over inlichtte daar ging deze 'waterambtenaar'  natuurlijk niet over. Ook op teletekst in berichten voor de scheepvaart stond geen melding over deze stremming. Er zat niets anders op dan terug te  varen, ergens aanleggen en wachten tot maandag. Tot 7 uur in de avond van de andere kant toch beroepsvaart aankwam. 'Vandaag zijn ze klaar met hun werk, vaar er  maar snel onder door' zei de kapitein. En dat deden we, want dat scheelde 2 dagen.