zondag 27 mei 2012

2012-5-22


DE PLATANEN LANGS HET CANAL DU MIDI
De 42000 platanen, sommigen al meer dan 200 jaar oud, langs het Canal du Midi zorgen ervoor in de zomer dat het water in het kanaal  minder snel verdampt en voor schaduw voor de bemanning van de boten. De wortels die in het kanaal groeien fungeren als bolders om aan te leggen en het is prachtig om onder deze groene tunnel door te varen. Dit zal helaas niet lang meer bestaan. Het kanaal wel gelukkig, maar de 10% van de bomen is aangetast door een voor hen dodelijke ziekte, veroorzaakt door een schimmel, Cerastocystis platani. Al in 1929 ontdekt in New Yersey in de VS zijn sporen van deze schimmel via munitiekisten van de GI die in 1945 Europa bevrijd hebben hier terecht gekomen. Binnen een jaar hadden de bomen in havensteden als Napels en Marseille er al onder te lijden.
Deze kanker onder de bomen, in Frankrijk Chancre Coloré genoemd, is helaas niet te genezen en leidt binnen 3-5 jaar tot het afsterven van de boom. Een zieke boom moet worden omgehakt, evenals anderen binnen een straal van 50 meter. Dat is het enige wat helpt. In heel Zuid Frankrijk zijn er bomen besmet. Maar de grootste besmettingskans is via sporen die zich razendsnel via het water verspreiden. Vandaar dat men met de bomen langs het kanaal minder afwachtend is en alle 42000 bomen moeten eraan geloven, ziek of nog gezond. Dit om verdere verspreiding in een nog groter gebied te voorkomen. Jarenlang lang heeft men nog van alles geprobeerd om de platanen te redden, helaas zonder resultaat. Alle 42000 bomen worden in de komende jaren gekapt.
De kosten van dit alles is 200 miljoen euro met het herplanten van tegen deze schimmel resistente varianten inbegrepen. De regering heeft 30% toegezegd.  Dus of er echt nieuwe bomen worden komen is nog de vraag ! Wie zal de rest betalen?En als die nieuwe bomen weer een groene tunnel zullen vormen, dat zullen wij niet meer mee maken!
Alle zieken bomen zijn gemerkt. Één oranje stip, dan is de boom verdacht, twee oranje stippen dan is de boom ziek, drie oranje stippen dan wordt de boom binnenkort gekapt. Toen de oranje verf op was is men met groene verf verder gegaan. Het is wel Frankrijk! Rondom wordt de boom 5 cm ingezaagd en worden de voedingskanalen met een dodelijk gif behandeld. Na 1 jaar wordt de boom gekapt, de stronk kapot gemaakt en evenals de grond gedesinfecteerd. Pas na een jaar kan een nieuwe resistente plataan worden geplant.


FONSERANNES

Vlak na Béziers is de sluizentrap van Fonserannes. Vroeger 8 sluizen achterelkaar, die 21 meter overbrugden. Nu zijn het er 6 die ons 13,60m omhoog  brengen. Samen met 2 huurboten moet je zelf maar uitzoeken hoe je vastmaakt. Geen sluismeester die helpt. Normaal duurt het 45 minuten, maar met huurboten erbij 2x zolang. Vrouwen en kinderen staan aan wal aan de lijnen te trekken, die ze in de kolkende massa water die plots de sluis instroomt niet kunnen houden. Nog steeds geen sluismeester die bij springt. Jullie willen varen? Zoek het dan maar zelf uit! Dit alles onder toeziend oog van duizenden mensen die met bussen vol hier naar toe gebracht worden en langs de kant staan toe te kijken. Want we zijn onderdeel van een toeristische attractie. Er rijdt zelfs een toeristentreintje langs de kade! Na ander half uur duwen en trekken hebben wij het even gehad  met sluizen voor vandaag. Maar we weten nu wel hoe met deze ovale sluizen en hun sluismeesters moeten omgaan. Later hoorden wij dat er het te gevaarlijk werd voor de sluismeesters. Als ze een lijntje aanpakten sloeg de ‘huurkapitein’ plots volle kracht achteruit. Te veel ongelukken en nu mogen zij zelf beslissen of ze een boot willen helpen met aanleggen. Te begrijpen valt het wel, maar het komt niet echt vriendelijk en menselijk over in die ovale, vaak 3 tot 4 meter hoge sluizen.




CAPESTANG

We wisten het van te voren. Als je onder de brug van Capestang door kan komen, kan je heel Frankrijk door. Er zijn vele boogbruggetjes, maar deze is het laagst en het smalst. Met de tent naar achteren en omgeklapte ramen, er recht doorheen varen en vooral goed bukken is het gelukt!

2012-5-22



EINDELIJK OPHAALBRUGGEN?
Aan het eind van het canal du Rhône à Sète kom je zowaar ophaalbruggen tegen. Zie onze ervaringen met bruggen op de kanalen geen overbodige luxe. Maar… De eerste is in Frontignan. De openingstijden zijn volgens alle gidsen 3x/dag: om 7.30, 13.30 en om 16.30 uur. Dit vanwege de slechte staat van de brug! Deze mededeling komt al voor in een gids uit 1984(!). We hebben met deze tijden rekening gehouden en zijn rond 13.00 uur bij de brug. Een half uur later gebeurt er niets. Niemand op de brug aanwezig, wel een briefje, namens de Mairie van Frontignan, met andere openingstijden sinds 1 juli 2011. Kennelijk is de toestand van de brug verslechterd.
Slechts 2x per dag gaat de brug nog open, nu om 8.30 en 16.00 uur. Na een wandeling in het leuke stadje terug op de boot gaat zo waar de brug open om 16.00 uur. Op naar Sète, 8 km verder. Om de stad via het Ëtang de Thau binnen te varen moeten er weer twee bruggen open, o.a. een spoorbrug. Deze gaan om 9.15 en 19.15 uur open op werkdagen, in het weekend niet. Gelukkig is het woensdag en hebben we ook nog wat geduld over vandaag. Aanleggen voor de brug kan alleen met veel improvisatie, zoals een lijn om een oude waterpomp. Direct kwamen de mensen uit hun huis om te zeggen dat dat niet kon. Op mijn vraag hoe anders kreeg ik geen antwoord en schouderophalend gingen ze weer naar binnen. Als de bruggen eenmaal open zijn is dat een spectaculair gezicht en heb je 10 minuten de tijd om samen met een paar nerveuze zeilboten er als een raket door te varen. In de haven is de capitainerie natuurlijk al dicht en hebben wij zelf ergens een ligplaats gezocht.

SÈTE EN BOUZIGUES
In Sète komen Caroline en haar ‘Gourmand ‘Vincent aan boord voor een culinaire reis op het Ètang de Thau. Sète is na Marseille de 2e vissers- en handelshaven aan de kust. Er is een netwerk van kanalen en bruggen, een soort klein Venetië. Het ligt tegen de berg de Mont St Saveur  aan. Bovenop de berg heb je een prachtig uitzicht, ook over het door ons bevaren kanaal tussen de strandmeren in. De volgende dag op tijd vertrokken uit Sète gingen om 10 uur de bruggen weer voor ons open en konden wij het ruime sop kiezen, want ruim is het daar Het Étang de Thau is 18 km lang en 6 km breed met azuurblauw water, met 3 kanalen met zee verbonden en er van gescheiden door een smalle strandstrook en al eeuwen een voorraadkamer voor de mens. Er wordt veel vis gevangen en heeft een grote mossel- en vooral oestercultuur. Onze eerste stop is Bouzigues waar Elsbeth en ik getrakteerd worden op een grote plat de coquillages met de beroemde oesters en mosselen van Bouzigues. Zo heerlijk hebben wij ze zelden gegeten. Na het déjeuner voeren wij verder het grote meer op. De wind was aardig aangewakkerd, overal stonden witte kopjes op de 1.50 meter hoge golven. Het plan was om een 2e déjeuner te nuttigen in Mèze.
Maar omdat ik dan met dwarse wind tussen de oestervelden moest laveren om daar te komen hebben wij er van af gezien Met de wind op kop, dus veel buiswater was de boot compleet ‘salé’ aan het eind van het meer. Daar begint het Canal du Midi. Op rustiger vaarwater en na een paar sluizen bereiken wij het uiterst eigenaardiger dorp Agde, een soort spookstad met een zwarte versterkte kerk. Vincent toonde zijn enorme inzet en ondervroeg elke dorpeling  die zich op straat vertoonde uiterst charmant naar goede eetgelegenheden en leidde ons naar een prima restaurant voor het diner. Voor diners aan boord had hij een klein luidsprekertje meegenomen voor mijn ipod voor ‘tafelmuziek’. Wij hadden een heerlik weekend en hebben geleerd van hem hoe op zijn Frans een goed restaurant uit te kiezen.



CANAL DU MIDI

Ten tijde van Louis XIV al in 1681 in gebruik met als bouwmeester Pierre Paul Riquet is dit kanaal één van de oudste kanalen van Europa en een onderdeel van de verbinding tussen de Middellandse zee en de Atlantische oceaan. Gegraven met handkracht door een 10000 mannen en vrouwen zelfs met een tunnel en veel aquaducten/tjes, het grootste bouwwerk van de 17e eeuw genoemd. Het 240 km lange kanaal voert je langs steden als Sete,Béziers, Narbonne, Carcassonne en eindigt in Toulouse. Beroepsvaart is er al lang niet meer, alleen nog pleziervaart waarvan 80 % huurboten. Die laatste categorie heeft het hier wel moeilijker dan bv. in Bourgondië. Er staat hier bijna altijd veel wind en de sluizen zijn ellipsvormig. Toen het kanaal gegraven werd kon men alleen stenen in bogen leggen anders zouden de sluiswanden instorten. Nog steeds lastig aanleggen zeker voor huurboten. Sluizen hebben ook een alles of niets principe, d.w.z. alle schuiven gaan gelijk open, het water stort zich met donderend geraas in een lege sluis ,rustig sluizen is er niet bij. Langs het kanaal staan vele platanen, die er voor zorgen, dat je door een groene tunnel vaart. Het kanaal staat op de lijst van het Werelderfgoed van Unesco. We hadden er veel over gelezen en gehoord. Het is een beeldschoon kanaal om door heen te varen.

2012-05-22

 
AVIGNON

In Avignon hebben wij na 14 dagen varen een dag verplicht rust gehouden. De mistral was tot een kracht 7-8 Beaufort aangewakkerd met uitlopers naar 9-10. We begrijpen nu ook waarom de beroemde brug daar deels is ingestort en het nooit zin heeft gehad die te herbouwen. Ook de huidige nieuwe pontons om aan te leggen met je boot vlakbij de brug zijn na een paar jaar dienst weggeslagen en ook nooit meer hersteld! Het woei zo hard op onze rustdag dat een honderd jaar oude plataan op het stationsplein in Avignon omgewaaid is op een taxi, gelukkig zonder gewonden. Wij hebben het indrukwekkend optrekje van de pausen bezocht uit de 14e eeuw, gebouwd als tijdelijk onderkomen, toen de grond in Rome te heet werd onder hun voeten. Het vogelkooitje met nachtegalen in hun slaapkamer zorgde er vast voor dat zij ondanks het gieren van de wind in het imposante paleis van een goede nachtrust konden genieten. In de namiddag waren wij getuige van een honden drama dat gelukkig goed afliep. Aan de overkant, 150 meter van ons vandaan blafte en jankte een hond zo hartverscheurend en ongerust dat we gealarmeerd door de verrekijker naar de overkant keken en een tweede hond in het water zagen die al zwemmend steeds verder afdreef. De kade was te steil om uit het water te krabbelen. Hond twee holde als een gek langs de waterrand heen en weer alsmaar blaffend terwijl hond één tegen de stroom in probeerde te zwemmen. Nergens een mens (of een ongerust baasje) te bekennen aan de overkant waar een enorme uitspanning was met een terras vol (lege) stoeltjes. We werden er ellendig van, zeker toen ook hond twee uiteindelijk al jankend het water in sprong. De boot los gooien kon niet, het was veel te ondiep aan de overkant. Veel verder was een bossage met overhangende bomen waar ze opeens recht naar toe zwommen en na veel pogingen uit het water klauterden. Eenmaal op de kant begroetten de Golden Retrievers elkaar bijzonder hartelijk en renden vrolijk weg, ontroerend om te zien, deze hondenliefde.
 



AIGUES-MORTES

Zo kom je in Aigues–Mortes, een intact middeleeuws vestingstadje aan zee, van waaruit vroeger menig kruistocht begon. Ook is er een grote donjon, de Tour de Constance, vroeger in gebruik als vuurtoren en vrouwengevangenis. Met als beroemdste gevangene een protestantse opstandelingen, omdat ze op de waterput het woord ‘resistez’ (kom in opstand) had gekrast, nog steeds te zien op die de rand. Wij konden vlak bij de toren aanleggen, waar deze Marie Durand bijna 40 jaar voor haar ‘graffiti’ heeft moeten boeten.
Dit is de 1e, er komen nog een paar!



CANAL DU RHÔNE À SÈTE

Vlak boven Arles is er een aftakking van de Rhône naar rechts, de Petit Rhône. Even verder op bij een splitsing weer naar rechts kom je op de verbinding van de Rhône naar het Canal du Midi. Dat heet het Canal du Rhône à Sète en loopt vlak langs de kust, een wonderbaarlijke belevenis. Eerst door een gedeelte van de Camargue met de roze flamingo’s, wilde paarden en rijstvelden, daarna langs de vele strandmeren, moerassen en soms op een dunnetjes bedijkt kanaal er dwars erdoor heen. En met uitzicht op de Middellandse zee en kustplaatsen als La Grande Motte en Cap d’Agde. Op naar Sète, waar Caroline en Vincent aan boord zullen komen.

zaterdag 26 mei 2012

2012-5-20


RHÔNE

Na alle kanalen en de Saône komt deze rivier na Lyon samen met de Rhône en vormt een imposante rivier. Als het in het stroomgebied in Zwitserland flink geregend heeft of de sneeuw gaat te snel smelten, dan kan er een stroom ontstaan van 10 km. Bij 7 km is pleziervaart zelfs verboden. Ik schatte dat de stroom mee 6 km was en met een flinke mistral in de rug  leverde dat een snelheid op van 25-30 km volgens de kilometerborden langs de oever. Soms is een rak ruim 10 km lang en 4 km breed. Dat levert golven op van 1 meter met veel witte koppen, gelukkig had ik ze in de rug  en voer op die golven mee naar het zuiden.



AUTOROUTE DU SOLEIL

Bij Valence (waar de Autoroute du Soleil vlak langs de Rhône loopt) verscheen opeens een bootje van de Gendarmerie National naast me en maakte duidelijk dat er iemand aan boord wilde komen. Ik dacht te zijn geflitst door een paal langs de snelweg! Maar een waterpolitieagente kwam aan boord om alle papieren te controleren. En of ik minstens 2 lijnen had om aan te leggen en een reddingsboei, een anker, zwemvesten, brandblussers en een pikhaak aan boord had. De agente heeft alles keurig genoteerd, alles was in orde, de politieboot kwam weer langszij en zij verdwenen. 800 km Frankrijk invaren, honderden sluizen gepasseerd hebbende en dan deze nutteloze controle halverwege deze ‘gevaarlijkste ‘rivier in Frankrijk en niet aan het begin in Lyon of Marseille? En bang om te snel te varen? Op de Rhône mag je scheuren echter niet op de autoroute ernaast! Want dat kost je hier punten van je rijbewijs.



SLUIS BOLLÈNE

Er zijn op de 310 km lange Rhône slechts 12 sluizen. Maar die zijn dan ook 10-23 meter hoog of diep, hangt af van welke kant je komt. Geen zorgen, want elke sluis is voorzien van drijvende bolders. Het sluizen zelf wordt zo erg gemakkelijk. De sluis per marifoon op tijd aanroepen helpt iets. Je komt af en toe een groot binnenvaartschip tegen. Ook varen er van die grote cruisehotelschepen rond die als ze achter op schema liggen er goed de vaart (en de golven) in zetten.

Je moet soms bij sluizen op ze wachten. Er zijn wel aanlegplaatsen voor de pleziervaart, maar met windkracht 7 schuin in je rug is het niet echt makkelijk om daar gebruik van te maken. Soms vaar je over een kilometers brede rivier met een kaarsrecht rak van 10 km, bijna een echte binnenzee. Zo ook de sluis bij Bollène, één van de grootste ter wereld met 23 m verval. Indrukwekkend als je als enige boot in deze sluis bent van 190 meter lang en 11,40m breed. We hebben ooit de Anna Mare ontmoet, die met de bemanning in deze sluis eenmaal beneden aangekomen urenlang heeft vastgezeten. De piepende deuren gingen vanwege de hitte niet meer open. Daar zit je dan onderin de sluis, met de zon recht boven je zonder een zuchtje wind! Dat is ons gelukkig gespaard gebleven.

zondag 6 mei 2012

2012 - 5 - 6



CANAL DU CENTRE

Dit is het enige kanaal in Bourgogne dat wij nog nooit hebben bevaren. In alle vaargidsen staat als maximale doorvaarthoogte voor de meeste kanalen 3.50 m, ongeveer onze hoogte, behalve in het Canal du Nivernais en het Canal du Midi: daar is het 2.70m. Vergeet de 3.50m  maar! Op het Canal des Ardennes hadden wij al een hoogte van 3.20m meegemaakt. En op het Canal du Centre is het al niet beter. Één brug staat zelfs in de gids al aangegeven als 3.40m. De rest is net iets beneden de 3.50! Dat betekent voor ons de zijkanten van de tent altijd los en de boel zo nodig bij een brug naar voren klappen, dan zijn wij 3.00m hoog.

Voor op de punt heb een meetlat met een balletje bovenop. Als die onder de brug kan, gaat alles goed. Tenminste als de brug recht is!

Je blijft altijd opletten. Zo is het ons gelukt honderden bruggen te passeren zonder kleer/tentscheuren. Totdat, en het gebeurde op het Canal du Centre op de laatste 30 km. Het regende en het balletje ‘zei’ naar voren met de tent. Elsbeth was grieperig en schuilde onder de tent voor de regen toen we onder de brug doorvoeren i.p.v bovendeks alles in de gaten te houden! De rest zullen we jullie besparen. Na een tijdje zei Elsbeth, nu is het klaar, schrijf er maar een leuk blogje over! De gaatjes in de tent hebben we dicht gemaakt met lijm voor rubberboten en Ducktape. De verwrongen roestvrijstalen stangen heb ik weer enigszins in model gekregen dankzij de METHODE PETER V H. met behulp van een picknicktafel. Hij heeft het ons ooit eens voorgedaan! Een kwestie van duwen en trekken! Gezien de klap onder de brug waren wij tevreden over het resultaat van onze reparaties.



SAÔNE

Een verademing na 400 km kanalen weer op een rivier te zijn. Je mag hier 15 km varen en dat ook nog eens stroomafwaarts schiet tenminste op. Weinig sluizen, wel wat beroepsvaart. De Saône doet denken aan de onze Lek. Soms is het water zo breed dat het aan één kant onweerachtig regent en aan de andere kant de zon schijnt. Je vaart langs Tournus en Macon, waar ik heb kunnen tanken voor een prijs nog van najaar 2011. Aan het water ligt die altijd 20-30 eurocent hoger dan langs de weg.

We hebben de haven ‘leeggetankt’!.

 

SAÔNE MONTMERLE

Vroeger op doorreis per auto naar Zuid-Frankrijk hebben wij in Montmerle vele malen een stop gemaakt om te overnachten. We sliepen dan in hotel Emile Job, aan de Saône gelegen. Op een kamer aan de rivier, met uitzicht op een ponton om aan te leggen, droomden wij ervan ooit hier met onze boot aan te leggen. En dat is ons nu gelukt!

Natuurlijk hebben wij weer heerlijk gegeten in dit traditionele hotel, al jaren door dezelfde familie gerund. Als entrée nam Elsbeth een salade printanière, met zorg klaargemaakt met verse voorjaarsgroenten. Voor ons een topadres.

2012 - 5 -6




CANAL DU LOING, MONTARGIS

Door ervaringen van de afgelopen jaren wijs geworden heb ik een paar dagen uitgetrokken om het internet voor dit jaar te regelen. Folders aan boord gehaald en Orange bleek dit jaar de beste aanbieding te hebben. Het leek me verstandig om dit in een grote stad als Parijs in orde te maken. Orange winkels in overvloed immers. Alleen niet elke ‘boutique’ doet èn mobiel èn vast èn internet of heeft een technische dienst bij problemen. Koop je een usb-stick in winkel 1 dan moet je bij problemen naar winkel 2, waar je verteld wordt dat je in winkel 1 niet de goede stick hebt gekocht. Even ruilen dus, denk je.

Maar in winkel 2 kan dat niet, dus weer naar winkel 1. Daar hebben ze de juiste stick niet in voorraad! Met de grootste moeite mijn geld terug gekregen. De verpakking had ik niet bij me! Op naar winkel 2 en daar de goede stick gekocht. Op laten waarderen met 2 gigabyte voor 25 euro kon daar alleen via je creditcard, maar dat lukte niet vanwege een technisch probleem met het controleren van de kaart.

Zonder creditkaart kon je die 2 gigabyte inkopen in slechts 2 andere filialen in Parijs! Die waren niet in de buurt en ik besloot dat onderweg ergens te regelen. Zo kwam ik in Montargis terecht, waar mijn geduld met SFR, de concurrent van Orange, 2 jaar geleden ernstig op de proef werd gesteld. Zie voorgaande blog met Amanda. Maar bij de Orange winkel in  Montargis stond ik na 5 minuten buiten mèt 2 gigabyte op mijn stick, dankzij ditmaal een Julie, overigens net zo knap als Amanda! Later vernamen wij dat de werkdruk voor de werknemers in dit soort winkels erg hoog is. Te weinig kennis, ze beloven gouden bergen, die ze niet waar kunnen maken en moeten dan ook nog de klachten daarover aanhoren. Ze begrijpen die wel maar willen toch hun gezicht niet verliezen (een typische Franse eigenschap in zo’n situatie!). Er zijn onder de werknemers van SFR, Orange en Bouygues, de grote drie in Frankrijk, angstaanjagend veel zelfmoorden vanwege de te hoge werkdruk.

 

CANAL DU CENTRE

Door de sluismeesters worden we gewaarschuwd voor een ‘Vide’ op het pad naar de volgende sluis. Een Vide? Voor Elsbeth is het een teleurstelling dat het geen Vide-Grenier is maar een leeg binnenvaartschip. Een volle heet een ‘Chargée’. En ik  heet hier een ‘Particuliér’. Franse sluistaal!





CANAL DU CENTRE

De kortste route vanaf Parijs naar de Saône is via het Canal du Bourgogne. Weliswaar 40 km korter maar 60 sluizen meer. Daarom hebben wij gekozen voor de route via de Canaux lateral du Loing, du Briare, lateral du Loire en du Centre.  Dat laatste kanaal kampt altijd met watergebrek en wordt daarom meestal rond eind augustus gesloten.
In 2012 zou dat al rond 20 mei zijn! Dit tot ontsteltenis van alle verhuurboten firma’s en de plaatselijke middenstand. Maar die datum hebben wij ruimschoots gehaald! We hebben als ‘binnenvaartschippers ‘gevaren. De eerste en de laatste sluis waren altijd voor ons. Zo sluizen we omhoog naar een 300 meter boven de zeespiegel en worden we vaak verrast door de altijd al vroeg in bloei staande knalgele forsythia. Zeker als je omhoog sluist en er een verrassing wacht als je boven bent aangekomen.